«ایران» در آستانه اجلاس 180، راهکار حیات اوپک و خروج از روزمرگی این سازمان را بررسی میکند
آیا عمر اوپک به سر رسیده است؟
صفحه 10 را بخوانید
عمران در دوران جنگ اقتصادی
حمیدرضا صالحی
رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران
ایران در یک برهه خاص از زمان و شرایطی بسیار سخت از نظر تأمین منابع ارزی به سر میبرد. شرایطی که درآمدهای ارزی بشدت پایین آمده و به نوعی یک جنگ تمام عیار اقتصادی به راه افتاده است. اما در همین وضعیت تلاش میشود که پروژههای عمرانی و زیرساختی اجرا و بهرهبرداری شود.
در همین راستا، پنجشنبه هفته گذشته 3 پروژه نفتی - واحد فرآورش پیشساخته در غرب کارون، پتروشیمی لردگان و تأسیسات ذخیرهسازی و ایستگاههای اندازهگیری میعانات گازی پارس جنوبی- افتتاح شد که انجام این پروژههای عمرانی و زیرساختی کار روتینی نبود. به نظر میرسد که دولت تمام تلاش خود را به کار بسته تا پروژههای زیرساختی را جلو ببرد و مسیر توسعه متوقف نشود.
اما در این مسیر سختی که در حال طی شدن است، توجه به یک نکته ضروری است؛ اینکه باید توسعه با توجه به آمایش سرزمین انجام شود. باید طرحهای آب بر به منابع آبی کشور مانند دریاها دسترسی داشته باشند و از سوی دیگر پروژهها بویژه آنهایی که محصول صادراتی دارند، در مکانی اجرایی شوند که کمترین مسیر را تا آب های آزاد و مقاصد صادراتی طی کند. در این مسیر توسعه انتخاب طرحها و مکان اجرای آنها باید به دور از تصمیمگیری کانونهای سیاسی باشد تا پروژه بر مبنای اصول و در سطح بینالملل دارای توجیه اقتصادی باشد، بویژه برای پروژههای پتروشیمی که خوراک ارزان دریافت میکنند.
توجه به این نکته نیز اهمیت دارد که در برخی از پروژههای به تأخیر افتاده، بخشی از عقب ماندگی تنها به خاطر کمبود منابع مالی نبوده و مباحث توجیه فنی و اقتصادی و اهمیت اجرای آن نیز مطرح است، اما از سویی ناترازی قیمتهای انرژی در کشور اجرای پروژههای دارای اولویت را نیز به تعویق انداخته است.
ناترازی قیمت اغلب از کالاهای اساسی کشور از جمله انرژی در کشور ما باعث شده که امروز طرحها با اقبال کمتری روبه رو باشند؛ درحالی که این یارانه یا سرکوب قیمت انرژی تاکنون موجب بهبود قدرت خرید مردم و سطح اشتغال در کشور نشده است. به سوخت یارانه میدهیم و بهدلیل کمبود منابع و جذابیت اجرا برای بخش خصوصی، پروژههای مربوط به آن محصول عقب میافتد؛ حتی روی نرخ تورم نیز تأثیر منفی میگذارد و اقتصاد کشور و آن صنعت را وارد یک سیکل معیوب میکند.
این درحالی است که اگر درست مسیر را انتخاب کنیم، میتوانیم کسب و کارها را راه بیندازیم و نقدینگی را در مسیر تولید هدایت کنیم، نه تورم، ضمن آنکه اشتغال نیز ایجاد خواهد شد و از این راه قدرت خرید مردم نیز به طور واقعی رشد خواهد کرد. حالا که دولت در مسیر اجرای طرحهای عمرانی در یکی از سختترین برهههای زمان قدم برمی دارد، میتواند این اصلاحات را نیز در نظر داشته باشد و برای مردم توضیح دهد که منافع کشور در چیست. بخش خصوصی میتواند نیاز برخی از قسمتهای صنعت به تکنولوژی را نیز مرتفع کند، اما در کنار این اقدامات باید بهبود روابط بینالمللی را نیز لحاظ کرد. امروزه روابط سیاسی و اقتصادی عجین شده است و زمانی میتوانیم به توسعه برسیم که به تکنولوژی دست یابیم؛ تولید را رقابتی و بازارسازی کنیم و با حفظ کیفیت و قیمت به رقابت با جهان بپردازیم.
اگر درست برنامهریزی کنیم، بهخاطر نیروی کاری که در ایران داریم وهمینطور دسترسی کشور به منابع ارزان انرژی، میتوانیم هم بازار داخل را برای تولیدات ایرانی تضمین کنیم و هم در رقابت با کشورهای دیگر پیروز باشیم و کالاهای ارزان و باکیفیت را در بازارهای رقابتی جهان به فروش برسانیم. مسیر سختی که الان در حال طی شدن است، باید به بهترین دستاوردها ختم شود.
تراز تجاری کشور در آبان ماه مثبت شد
کارنامه تجاری کشور در ماه آبان، تراز تجاری مثبت 118 میلیون دلاری را نشان میدهد.
بهگزارش خبرگزاری فارس، سید روح اله لطیفی سخنگوی گمرک اظهارداشت: کارنامه تجارت خارجی کشورمان در آبان ماه 6 میلیارد و 302 میلیون دلار بوده است که سهم صادرات در این ماه، سه میلیارد و 210 میلیون دلار و واردات نیز سه میلیارد و 92 میلیون دلاربوده است که با سبقت گرفتن صادرات از واردات، تراز تجاری ماه آبان مثبت 118 میلیون دلار شده است.
وی افزود: در آبان ماه صادرات کشور از لحاظ وزنی ده میلیون و 248 هزار تن و واردات دو میلیون و 549هزارتن بوده است که وزن صادراتی کشور در این ماه چهار برابر واردات است.
سخنگوی گمرک در خصوص کشورهای صادراتی گفت:کشورمان درهشت ماه نخست سال، 19میلیون و 348هزار تن کالا به ارزش پنج میلیارد و 353 میلیون دلارکالا به عراق صادر کرده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ وزنی 24.8درصد رشد داشته است، میزان صادرات هشت ماهه به عراق 25.5درصد وزن کل صادرات و 25 درصد ارزش کل صادرات کشور را در بر میگیرد، صادرات کشور به عراق در آبان ماه 498 میلیون دلار بوده است. که در میزان و ارزش صادراتی هشت ماهه دررتبه نخست کشورهای خریدار کالای ایرانی است اما در ماه آبان رتبه دوم را دارا است.
وی افزود: کشور چین نیز 18میلیون و 190 هزارتن کالا از ایران به ارزش پنج میلیارد و 351 میلیون دلار وارد کرده که 24درصد وزن و 25درصد ارزش صادراتی ایران را به خوداختصاص داده است، این کشوردرآبان ماه با خرید 912میلیون دلار کالای ایرانی، رتبه دوم هشت ماهه و رتبه نخست آبان ماه را در مقاصد صادراتی به دست آورده است.
لطیفی در خصوص سومین مقصد کالاهای صادراتی گفت: سومین مقصد کالاهای صادراتی کشورمان در هشت ماه نخست امسال، امارات متحده عربی با 9میلیون و 956هزار تن کالا به ارزش دو میلیارد و 725هزار تن بوده که صادرات کشور به آن 28.4درصد از لحاظ وزنی نسبت به مدت مشابه رشد داشته است و این کشور 13 درصد وزن و 12.7درصد کل ارزش صادراتی کشور را از ابتدای سال به خود اختصاص داده است. امارات در آبان ماه 452 میلیون دلار از ایران کالا وارد کرده است. سخنگوی گمرک تصریح کرد: 6.7 درصد وزن و 7.5 درصد ارزش صادرات کشور به ترکیه با 5 میلیون و 59 هزار تن و به ارزش یک میلیارد و 618 میلیون دلار بوده است که 42 درصد کاهش را نسبت به مدت مشابه 8 ماهه سال 98 نشان میدهد، ترکیه در 8 ماهه چهارمین مقصد صادراتی کالاهای ایرانی و با 129 میلیون دلار درآبان پنجمین مقصد دراین ماه به شمار میرود و افغانستان با چهار میلیون و 744 هزار تن به ارزش یک میلیارد و 518 میلیون دلار و سهم 6.2 وزن و 7 درصد ارزش صادرات هشت ماهه با رشد 15.2 درصدی از لحاظ وزن و 1.3 درصدی ازلحاظ ارزش نسبت به مدت مشابه مواجه بوده است که در هشت ماهه، مقصد پنجم کالاهای صادراتی ایران به شمارمی آید و با واردات 193 میلیون دلاری کالا از ایران در ماه آبان، چهارمین مقصد کالاهای صادراتی در این ماه بوده است.
لطیفی در پایان افزود: کل صادرات کشور در هشت ماهه نخست امسال 75 میلیون و 821 هزار تن کالا به ارزش 21 میلیارد و 448میلیون دلار بوده است که سهم این پنج کشور با 57 میلیون و 297 هزارتن و ارزش 16 میلیارد و 565 میلیون دلار، 75.5درصد وزن و 77 درصد ارزش کل صادرات کشور بوده است.
افزایش هزینه مبادلات اقتصادی بهخاطر تضادهای سیاسی
سید کمیل طیبی
عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان
تضادهای سیاسی اگر تنشزا شود به تنش سیاسی تبدیل میشود.تنش سیاسی در بلندمدت بر شاخصهای اقتصادی اثرگذار است. مثلاً اگر کشورهای منطقه تنشهای سیاسی داشته باشند آمادگی برای همکاریهای اقتصادی در یک منطقه شکل نمیگیرد. وقتی همکارهای در سطح کلان انجام نشود امکان شناسایی بازارهای هدف صادراتی ضعیف میشود. فرصتهای زیادی به این ترتیب از صادرکنندگان و از ایجاد روابط تجاری گرفته میشود. تضاد و تنش سیاسی بر واردات هم اثرمنفی دارد.تأمین منابع یا کالاها و خدمات مورد نیاز بهخاطر تنشهای سیاسی با چند برابر هزینه، انجام میشود. ممکن است مجبور شویم کالایی را به جای کشورهای همسایه یا کشورهای منطقه از کشورهای دیگر تأمین کنیم که هزینه حمل و نقل، بیمه و هزینههای دیگر آن چندبرابر میشود.
صفحه 9 را بخوانید
گزارش «ایران» از تأثیر تغییر نرخ دلار بر کالاهای مختلف
کاهش نرخ ارز چه کالاهایی را ارزان میکند
نرخ دلار از ارتفاع نزدیک به 32 هزار تومانی در اواخر مهرماه امسال، روز گذشته به 24 هزار و 746 تومان رسیده است. بدین ترتیب در مقایسه با روز 27 مهرماه که هر دلار امریکا 31 هزار و 856 تومان قیمت داشت، نرخ این ارز بیش از 7 هزار و 100 تومان معادل 22.3 درصد افت کرده است. در واقع به دلیل انتظارات مثبتی که به واسطه تغییر سیاستهای خصمانه امریکا علیه ایران و امید به لغو یا کاهش تحریمها در جامعه ایجاد شده است، نرخ ارز به عنوان یکی از متغیرهای مهم در اقتصاد ایران رو به کاهش گذاشته است.
صفحه 9 را بخوانید
معاون گمرک گفت: فعالیتهای مرتبط با تجارت خارجی در گمرک، بویژه ترخیص کالاهای اساسی و نهادههای تولید در هفته جاری، تعطیل نیست.احمد ذاکری، معاون توسعه مدیریت و منابع گمرک جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: در راستای اجرای مصوبات ستاد ملی کرونا و از آنجا که گمرک مرزبان اقتصادی است و کشور نیز در شرایط جنگ اقتصادی قرار دارد و خدمات این سازمان در این شرایط کشور الزامی و ضروری است، بنابراین، ضمن اجرای مصوبات ستاد ملی کرونا، در قطع زنجیره شیوع کرونا با به حداقل رساندن حضور پرسنل و استفاده حداکثری از سازمان الکترونیک، خدمات این سازمان به ذینفعان، ادامه خواهد یافت. وی با اشاره به اعلام رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور، درباره بخشهای سازمانی و کارمندانی که باید به تشخیص هر سازمان در محل کار حاضر شوند، گفت: در ستاد گمرک به تشخیص معاونین و مدیران کل مستقل، پرسنل با حداقل ظرفیت در محل خدمت حاضر خواهند شد و بیش از دو سوم سرجمع پرسنل تعطیل خواهند بود.وی در خصوص فعالیت گمرکات اجرایی افزود: این رویه در خصوص فعالیت گمرکات اجرایی و مرزی نیز با محوریت ناظرین و مدیران کل استانی در راستای مصوبات ستاد ملی کرونا انجام خواهد شد تا روند فعالیتهای تجاری کشور در رویههای صادرات، واردات و ترخیص کالای اساسی و نهادههای تولید و ترانزیت متوقف نشود./گمرک